De weg naar 80 jaar vrijheid
| Are you looking for information in English? Please click here. |
In het Rijk van Nijmegen is tijdens de Tweede Wereldoorlog hevig gevochten. Vandaag de dag stuit je nog steeds op sporen van die strijd. In musea, maar ook subtiel en ingetogen daarbuiten. Dit jaar is het 80 jaar geleden dat Nederland bevrijd werd. Daar wordt in het Rijk van Nijmegen uitgebreid bij stilgestaan. Bekijk op deze pagina wat er in de omgeving te doen en te zien is rondom het oorlogsthema.
Laat je ook informeren over wat er te doen is rondom dit thema door de medewerkers van Citystore Rijk van Nijmegen.
Herinnering op straat
Op 22 februari werd Nijmegen zwaar getroffen door een Amerikaans luchtbombardement. Amerikaanse bommenwerpers wierpen hun dodelijke lading af boven Nijmegen en verwoesten zo in één klap het historische hart van de stad. Meer dan 800 burgers op weg naar school, hun werk, de markt vonden de dood. Duizenden raakten gewond. De herinneringsplaatjes vormen een wandelroute langs de brandgrens van het bombardement. Ze bevatten de namen van degenen die omkwamen.
In de voetsporen van de bevrijders
In de tv-serie én podwalk In de voetsporen van de bevrijders nemen Omroep Gelderland-presentatoren Linda Geerdink en Erik van der Pol je mee in het verhaal van de bevrijding van Gelderland. De tv-serie was per 9 maart 2025 te zien bij Omroep Gelderland. Vanaf toen was de route ook te bewandelen via de nieuwe Omroep Gelderland-podwalk-app. In de tv-serie zoeken de presentatoren naar sporen van de oorlog, spreken ze met mensen die er zelf bij waren en vertellen ze de vele drama’s die zich in de Bevrijdingsdagen afspeelden. Naast het tv-programma zijn er ook acht podwalks ontwikkeld, audiowandelingen waarin Linda Geerdink je meeneemt naar de slagvelden van toen. De routes lopen langs bekende highlights en verborgen pareltjes in het landschap. Al wandelend hoor je de verhalen van de mensen die er destijds zelf bij waren. De app In de voetsporen van… is te downloaden in de App Store en Play Store.
Op Oorlogspad door Gelderland
Eén oorlog, zoveel verhalen. Stap in de voetsporen van onze bevrijders, verzetsmensen, vervolgden, vluchtelingen en de Duitse bezetter en ga mee op Oorlogspad. In zeven korte podwalks door heel Gelderland ontdek waargebeurde verhalen uit de Tweede Wereldoorlog die je brengen langs historische plekken. Onderweg luister je naar bijzondere en aangrijpende verhalen, bekijk je vondsten uit die tijd en voer je verschillende meeslepende opdrachten uit.
De wandelroute door Groesbeek neemt je mee langs de historische frontlinie van februari 1945, tijdens Operatie Veritable, een van de grootste militaire operaties van de Tweede Wereldoorlog. Ook in Nijmegen beleef je de beslissende momenten van de Slag om Nijmegen, waarbij de Waalbrug een cruciale rol speelde. Tijdens de wandelingen ervaar je de spanning en moed van die tijd, en krijg je een dieper begrip van de impact van de oorlog op deze regio.
-
Voorwaarts, mars!
De jongste stadsbrug van Nijmegen, De Oversteek, is vernoemd naar de wereldberoemde Waaloversteek door de U.S. 504th Infantry Regiment van de 82nd Airborne Division op 20 september 1944. De 48 lantaarnpalen op de brug herinneren aan de 48 gesneuvelde militairen die de oversteek niet overleefden. Rond zonsondergang gaan de lantaarnpalen op de brug in het tempo van een trage mars aan. Twee aan twee, van zuid naar noord. Iedere dag lopen veteranen en andere belangstellenden op De Oversteek de Sunset March als eerbetoon aan de gevallen geallieerden. Ook meelopen? Geen probleem. Iedereen kan aansluiten.
Wat is er te doen?
Rondom de herdenking van Operatie Market Garden worden er in de regio tal van activiteiten georganiseerd. Ze zijn overzichtelijk op een rijtje gezet:
Kijk hier voor een overzicht van de activiteiten en evenementen
Een aantal tips:
Escapetour: te laat gedropt in Groesbeek
Speciaal voor de herdenking van 80 jaar Market Garden en bevrijding, kun je in Groesbeek een bijzondere escapetour doen! Je treedt hierbij in de voetsporen van de bevrijders en hebt als taak om het beeldmaterieel van de bevrijding te vereeuwigen. Beleef deze wandeling met verhaal en spelelement door hier te reserveren.
Wandelen en herdenken bij de Thornsche Molen
In oktober '24 is het monument Menschenkinder bij de Thornsche Molen geopend. Het is zeer de moeite waard om dit monument te bezoeken, bijvoorbeeld in combinatie met de Thornsche Molen (iedere zondag geopend) en de Herinneringsroute Thornsche Molen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er hard gestreden in de Ooijpolder bij Nijmegen tussen De Thornsche Molen en Zyfflich. Deze route vormt een permanent eerbetoon aan die tijd en neemt fietsers en wandelaars mee om de strijd te herinneren.
The Colorfield Performance
Naast het Vrijheidsmuseum in Groesbeek worden 336 panelen opgezet in de vorm van een V voor 'Vrede en Victorie'. Verschillende kunstenaars hebben de panelen beschilderd en sinds 28 april is de expositie in de openlucht geopend. Kijk hier voor meer informatie.
Verhalen over pech en noodlot
TOEN is een Nijmeegs geschiedenisfestival. Onderdeel daarvan is de tour ‘Pech in oorlogstijd’ op 12 oktober, langs plekken waar tijdens de Tweede Wereldoorlog het noodlot toesloeg. Je rijdt met de zonnetrein langs plekken en verhalen van mensen die door pech werden getroffen, maar ook verhalen van mensen die net door het oog van de naald kropen. Stap in de trein en beleef de persoonlijke verhalen van 80 jaar geleden.
Vrijheidsmuseum
In het prachtige groene en heuvelachtige landschap van Groesbeek bevindt zich het Vrijheidsmuseum. Het museum ligt in het gebied van twee van de belangrijkste operaties aan het Westfront tijdens WOII. Beleef in het museum het bloeiende verhaal van Oorlog en Vrijheid zonder Grenzen in zowel Nederland als Duitsland, Europa en daarbuiten.
Halverwege september is het 81 jaar geleden dat operatie Market Garden hier plaats vond. Groesbeek, Nijmegen en deze regio werden bevrijd en het begin van het einde van de Tweede Wereldoorlog was ingezet. Het Vrijheidsmuseum viert dit sleutelmoment dit jaar op zondag 14 september met een gemoedelijk Vrijheidsfestival. Ook de rest van september staat in het teken van Market Garden. Zo is er ook een boeiende presentatie en een professionele Battlefieldtour. Duik deze september in de geschiedenis, bij het Vrijheidsmuseum.
Routes
-
Betuwse WOII-route - Extra lus
Betuwse WOII-route - Extra lus
(20,7 km)Deze route vormt een extra lus op de Betuwse WOII-route. De lus is gemakkelijk aan de hoofdroute...
-
Betuwse WOII-route
Betuwse WOII-route
(61 km)Deze route voert je langs bijzondere plekken die herinneren aan het oorlogsverhaal van de Betuwe....
Gratis boekje ‘Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945’
In samenwerking met Infocentrum WO2 Nijmegen biedt Museumpark Orientalis het boekje ‘Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945’ aan. Dit bijzondere boekje geeft een indringend beeld van het leven van burgers in en rond Heilig Landstichting tijdens de laatste periode van de Tweede Wereldoorlog. Het beschrijft een route door het Museumpark die de ellendige situatie van de burgers in en rond Heilig Landstichting tijdens de laatste periode van de Tweede Wereldoorlog belicht. Het boekje ‘Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945’ is, zolang de voorraad strekt, gratis beschikbaar voor bezoekers van het Museumpark.
Canadese oorlogsbegraafplaats
Op deze begraafplaats in Groesbeek liggen 2.617 militairen begraven die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Het is het grootste kerkhof van het Britse Gemenebest in Nederland. Bijzonder is dat op één Canadees na, alle Canadese soldaten die tijdens operatie 'Veritable' zijn gesneuveld hier begraven en veel zelfs herbegraven zijn. Dicht bij de ingang van de begraafplaats staat een monument in de vorm van een namenwand waarmee 1.047 vermisten militairen worden herdacht.
Meer weten?
Op zoek naar meer informatie over 80 jaar vrijheid, Operatie Market Garden en/of wat er te doen is in de regio rondom het thema vrijheid en herdenken? Kijk dan ook hier:
Home – Vrijheid in Gelderland (vrijheidgelderland.nl)
Airborne Region – Samen stilstaan bij de Slag om Arnhem (airborne-region.nl)
Vrijheid is niet vanzelfsprekend (vrijheidregionijmegen.nl)
80 jaar vrijheid | regio Arnhem (visitarnhem.com)
